Επιτρέπουν την άρδευση ελαιώνων με απόβλητα ελαιουργείων

ΦΕΡΤΑΡΔΕΥΣΗ: Η μη τήρηση των αναγκαίων προϋποθέσεων και η απουσία ελεγκτικών μηχανισμών μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στα εδάφη, τους υδροφορείς και το περιβάλον !!!

Σε Δημόσια Διαβούλευση έχει τεθεί το σχέδιο ΚΥΑ για την τροποποίηση της νομοθεσίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης στα Ελαιουργεία.

Με την εν λόγω τροποποίηση υιοθετείται η μέθοδος της φερτάρδευσης, δηλαδή τα υγρά απόβλητα των ελαιοτριβείων, που ως τώρα προβλεπόταν ότι, έπειτα από προ-επεξεργασία, οδηγούνται σε εδαφοδεξαμενές προς εξάτμιση, στο εξής μπορούν να διατίθενται και για υδρολίπανση ελαιώνων μέσω ελεγχόμενης διασποράς υπό συγκεκριμένους όρους. 

Σε προηγούμενή μας ανάρτηση με τίτλο ¨Κατσίγαρος ο μεσογειακός¨  αναφερθήκαμε στο σημαντικό περιβαλλοντικό πρόβλημα της επεξεργασίας και διάθεσης των υγρών αποβλήτων των ελαιουργείων, επισημαίνοντας ότι

 ¨…ο κατσίγαρος συνίσταται από το υδατικό κλάσμα του χυμού του ελαιοκάρπου και από το νερό που χρησιμοποιείται στις διάφορες φάσεις παραγωγής του λαδιού στο ελαιουργείο. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα υδατικό φυτικό εκχύλισμα, που περιέχει μία σειρά από ουσίες όπως σάκχαρα, αζωτούχες ενώσεις, οργανικά οξέα, πολυαλκοόλες, πολυφαινόλες και υπολείμματα ελαίου. Το υψηλό οργανικό φορτίο του κατσίγαρου σε συνάρτηση με την παρουσία των πολυφαινολών δεν επιτρέπει την απευθείας διάθεση του στο περιβάλλον, αλλά καθιστά αναγκαία την πρότερη επεξεργασία του…¨.

Το νέο σχέδιο ΚΥΑ, που αφορά τροποποίηση της υπ’ αρ. Φ.15/4187/266/2012 Κοινής Υπουργικής Απόφασης σε σημεία σχετικά με τον καθορισμό Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων στα Ελαιουργεία, είναι σχεδόν αντιγραφή της αντίστοιχης Ιταλικής νομοθεσίας.  Αλλά και οι Γερμανοί έχουν βάλει το χέρι τους ως συντονιστές του σχετικού προγράμματος WAWAROMED. Η άρδευση ελαιώνων με απόβλητα ελαιοτριβείων σε ξηροθερμικές περιοχές είναι διαδεδομένη και στην Ισπανία, όπου υπάρχει έλλειψη αρδευτικού νερού, αφού πρώτα έχει προηγηθεί εξουδετέρωση με ασβέστη. 

Τα κυριότερα μειονεκτήματα της ...

μεθόδου διάθεσης των αποβλήτων στο έδαφος (φερτάρδευσης) σχετίζονται:

·       της επακόλουθης δημιουργίας ανεπιθύμητων συνθηκών στους εδαφικούς αποδέκτες,

·       στην ύπαρξη, σε πολλές περιπτώσεις, αγρών με υπέδαφος αποτελούμενο από ασβεστολιθικά πετρώματα, διαπερατό σε ρυπαντικά συστατικά, κάτω από ευνοϊκές συνθήκες, στους υδροφόρους ορίζοντες, και

·       στην εκτεταμένη ημιορεινή μορφολογία του εδάφους στις κύριες ελαιοπαραγωγικές ζώνες, γεγονός που δυσχεραίνει τη μεταφορά των αποβλήτων και τη διασπορά τους (κίνδυνος απορροών).

Βασικά σημεία του σχεδίου ΚΥΑ

Α) Ως μέγιστος όγκος εφαρμογής διασποράς/υδρολίπανσης ορίζονται τα 5m3 /στρέμμα/έτος. Η εφαρμογή μπορεί να πραγματοποιηθεί τμηματικά κατά τη διάρκεια του έτους, με τον αριθμό των δόσεων να καθορίζεται και από τις ιδιαίτερες εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής.

Β) Κατάλληλα αγροτεμάχια θεωρούνται

·       Εδάφη που τηρούν κατάλληλες αποστάσεις από περιοχές συλλογής νερού για ανθρώπινη κατανάλωση, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο εγκεκριμένο οικείο Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών

·       Εδάφη σε απόσταση μεγαλύτερη των 50 μέτρων από κατοικημένες περιοχές

·       Εδάφη όπου το βάθος του υπόγειου υδροφορέα είναι μεγαλύτερο των 10 μέτρων

·       Εδάφη με βάθος μεγαλύτερο του 0,5 μ.

·       Εδάφη που δεν καλύπτονται από χιόνι και δεν είναι κορεσμένα σε νερό

·       Εδάφη με μικρές κλίσεις (<10%) ή διαμορφωμένα σε αναβαθμίδες, χωρίς επιφανειακές απορροές (υδραυλική αγωγιμότητα < 5mm/ώρα)

·       Εδάφη που δεν χαρακτηρίζονται αμμώδη ή γενικά ελαφριάς σύστασης

·       Εδάφη με pH > 5,6

·       Εδάφη που δεν είναι πλούσια σε άλατα (αγωγιμότητα<4mS/cm)

·       Εδάφη που δεν είναι γηγενώς επιβαρυμένα με βαρέα μέταλλα

Οι άμεσα ενδιαφερόμενοι πρέπει οπωσδήποτε να μελετήσουν το σχέδιο ΚΥΑ και να κάνουν τώρα τις παρατηρήσεις τους πριν είναι αργά !!!

Η δημόσια διαβούλευση θα ολοκληρωθεί την Τρίτη 4 Οκτωβρίου 2016.