Οι
τρανές, κατά παρήχηση της Τυρινής ή Τυροφάγου Κυριακής. Για την προέλευση των
Απόκρεω έχει χυθεί πολύ μελάνι στο παρελθόν. Ιδιαίτερα περί τα τέλη του 19ου
αιώνα, όταν αρχίζουν οι εκδηλώσεις να παίρνουν τη μορφή καρνάβαλου στην Αθήνα
κι αργότερα σ΄ άλλα αστικά κέντρα.
Απαυδισμένος
από τα πιθανά και απίθανα που γράφονταν τότε, κάποιος λόγιος δεν αντέχει κι
αναφωνεί: «Αποκριά είναι η γιορτή, που η αρχή της χρονολογείται από τη γέννηση
της τρέλας... Η τρέλα, πάλι, είναι αχρονολόγητος...». Μια από τις τελευταίες
«τρέλες» στον χώρο της παρα-λαογραφίας θέλει το Καρναβάλι να είναι ένα
καθαρόαιμο αρχαιοελληνικό έθιμο. Κάθε χρόνο, οι σχετικές «θεωρίες»
αναπαράγονται και βρίσκουν φιλόξενη στέγη, ιδίως στο Διαδίκτυο.
Ιδού
μερικές ευφάνταστες, όσο και τ' αποκριάτικα ξεφαντώματα:
•
Το Καρναβάλι προέρχεται από τ' αρχαία Κάρνεια (λατρευτικές εκδηλώσεις για τον
Απόλλωνα) και το ρήμα βαλλίζω (χοροπηδώ). Μόνο που οι γιορτές εκείνες δεν ήταν
ετήσιες (γίνονταν κάθε 4 χρόνια), δεν είχαν σχέση με τη διαδοχή των εποχών
(χειμώνας-άνοιξη) και όλοι συμφωνούν ότι διαρκούσαν εννιά μέρες από τα τέλη του
Αυγούστου.
•
Η λέξη παραπέμπει στον πηδηχτό χορό των Σατύρων, που είναι μεταμφιεσμένοι ως
τράγοι. Ετσι, Καρναβάλι σημαίνει βαλλισμός των κάρνων. Κάρνος κατά τον
λεξικογράφο Ησύχιο είναι φθειρ (ψείρα), βόσκημα, πρόβατο. Ετσι, οι τράγοι, που
είναι τα βοσκήματα, βαλλίζουν, δηλαδή χοροπηδούν. Οι «οπαδοί» της συγκεκριμένης
δεν μπαίνουν στον κόπο να πουν πώς είναι δυνατόν μια σπανιότατη λέξη (κάρνος)
να έγινε «παγκόσμια», χωρίς να υπάρχει αντίστοιχη στην ελληνική γλώσσα...
•
Ο όρος προέρχεται από το λατινικό carrus navalis (ναυτικό αμαξάκι) και
παραπέμπει σ' αρχαίες διονυσιακές τελετές. Επειδή ο Διόνυσος μεταφερόταν με
τροχοφόρο πλοιάριο στ' Ανθεστήρια (δρώμενα και γιορτές στην αρχαία Αθήνα για
την εναλλαγή χειμώνα και άνοιξης). Παλιότερα η «ιδέα» αυτή ήταν ...