Το πετρέλαιο κίνησης, ο αριθμός κετανίου και η παραπληροφόρηση

Με την αύξηση του αριθμού των κυκλοφορούντων πετρελαιοκινήτων οχημάτων ξεκίνησαν και οι διαφημίσεις εταιρειών για το πετρέλαιο κίνησης με βασικό moto  ¨POWER¨ και το αιτιολογούν στην αύξηση του αριθμού ΚΕΤΑΝΙΟΥ του προϊόντος τους. Παράλληλα γέμισε η αγορά από αμφιβόλου ποιότητας πρόσθετα τα περισσότερα εκ των οποίων αφορούν στην ίδια προδιαγραφή. Φυσικά οι περισσότεροι καταναλωτές δεν γνωρίζουν πολλά στοιχεία για το τι είναι αυτός ο αριθμός κετανίου με αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές να πέφτουν θύματα των επιτήδειων.

Θα προσπαθήσουμε να βοηθήσουμε όσο πιο απλά γίνεται μια και το θέμα είναι πάρα πολύ τεχνικό και πολύπλοκο.

Η ποιότητα ανάφλεξης του πετρελαίου diesel, δηλαδή η ευκολία με την οποία αναφλέγεται μέσα στο θάλαμο καύσης, εκφράζεται με τον αριθμό κετανίου και είναι μια από τις σημαντικές προδιαγραφές των καυσίμων diesel, αφού ...

επηρεάζει τη συμπεριφορά του κινητήρα και τις εκπομπές ρύπων.

Σαν ορισμό θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο αριθμός κετανίου του πετρελαίου εκφράζει τη χρονική καθυστέρηση μεταξύ της έναρξης της διαδικασίας έγχυσης και του σημείου όπου αναφλέγεται το καύσιμο. Καύσιμο μίγμα με χαμηλό αριθμό κετανίου καθυστερεί να αναφλεγεί ενώ τα καύσιμα με υψηλό αριθμό κετανίου αναφλέγονται γρήγορα (σχετικό διάγραμμα δεξιά).

Επομένως ο αριθμός κετανίου είναι δείκτης της ποιότητας της ανάφλεξης και όχι της ποιότητας του καυσίμου.

Ο απαιτούμενος αριθμός κετανίου εξαρτάται κυρίως από τη σχεδίαση του κινητήρα ,το μέγεθος του, τις συνθήκες ταχύτητας και φορτίου που προορίζεται , τις συνθήκες εκκίνησης και τις ατμοσφαιρικές συνθήκες. Υψηλότερος αριθμός κετανίου από τον απαιτούμενο (αυτόν που προδιαγράφει ο κατασκευαστής) δεν βελτιώνει τη λειτουργία του κινητήρα. Όμως αν τα καύσιμα έχουν χαμηλότερο αριθμό κετανίου από τον προβλεπόμενο θα προκληθούν προβλήματα στη λειτουργία του κινητήρα όπως, δυσκολία στην εκκίνηση ειδικά σε χαμηλές θερμοκρασίες και μεγάλα υψόμετρα, αύξηση των εκπομπών των καυσαερίων και ειδικά του καπνού, αύξηση του θορύβου και των κραδασμών.

Ο  αριθμός κετανίου σχετίζεται άμεσα με το είδος των υδρογονανθράκων του  καυσίμου. Μικρότερο αριθμό κετανίου έχουν οι αρωματικοί, αμέσως μεγαλύτερο, οι ναφθενικοί και οι ισοπαραφινικοί, ενώ οι παραφίνες έχουν την  καλύτερη ποιότητα ανάφλεξης από όλες τις ομάδες υδρογονανθράκων. Επιπλέον, η αύξηση των ατόμων άνθρακα του μορίου αυξάνει τον αριθμό κετανίου.

Η αύξηση του αριθμού κετανίου οδηγεί σε μικρότερες εκπομπές οξειδίων του αζώτου και σωματιδίων, χωρίς όμως κάποια αυστηρή συσχέτιση, αφού αυτοί οι ρύποι  φαίνεται  ότι  εξαρτώνται  περισσότερο από άλλους λειτουργικούς και σχεδιαστικούς παραμέτρους του  κινητήρα.  Η επίδραση του αριθμού κετανίου είναι πιο σημαντική για τις εκπομπές μονοξειδίου του άνθρακα και υδρογονανθράκων (διάγραμμα αριστερά).

Οι  επιδράσεις της μεταβολής του αριθμού κετανίου φαίνεται επίσης ότι δεν είναι γραμμικές, με την έννοια ότι η θετική επίδραση της αύξησης του αριθμού κετανίου μειώνεται όσο αυξάνεται ο αριθμός κετανίου. 

Εκτός όμως από τον αριθμό κετανίου, στο πετρέλαιο κίνησης προδιαγράφεται και ο δείκτης κετανίου.Ο μεν πρώτος μετράται σε πρότυπη μηχανή και συγκρίνεται με ένα πρότυπο καύσιμο, ενώ ο δείκτης προσδιορίζεται θεωρητικά μέσω αναλύσεων του καυσίμου, όπως η πυκνότητα και η καμπύλη απόσταξης. Θα πρέπει όμως  να σημειωθεί ότι η μέθοδος για τον υπολογισμό του δείκτη κετανίου δεν είναι πάντα καλή προσέγγιση του αριθμού κετανίου .

Οι προδιαγραφές της Ε.Ε και στη χώρα μας  για το πετρέλαιο κίνησης για τον αριθμό κετανίου είναι το ελάχιστο 51 και για το δείκτη κετανίου ελάχιστο 46.

Συμβουλή για τους κατόχους πετρελαιοκινήτων οχημάτων.

Ακριβώς όπως δεν υπάρχει κανένα όφελος από τη χρήση βενζίνης με αριθμό οκτανίου υψηλότερο από τον συνιστώμενο από τον κατασκευαστή του (προηγούμενη σχετική ανάρτησή μας ΕΔΩ), έτσι και για το πετρέλαιο κίνησης ο υψηλότερος αριθμός κετανίου από τον προδιαγραφόμενο, δεν βελτιώνει ουσιαστικά την απόδοση ή άλλα λειτουργικά χαρακτηριστικά του κινητήρα.

Και

προσοχή στα σχετικά πρόσθετα, που έχουν κατακλύσει την αγορά χωρίς κανένα κρατικό έλεγχο!

Στις δύσκολες εποχές που ζούμε, μην πέφτετε θύματα των παραπλανητικών διαφημίσεων και να αποφεύγεται επίσης τη χρήση προσθέτων αμφιβόλου ποιότητας.
Μην ξεχνάτε, το ακριβό καύσιμο νοθεύεται με το φτηνό και όχι το αντίθετο!